Wat is oligurie en hoe wordt het gedefinieerd?
Oligurie is een medische aandoening die wordt gekenmerkt door een verminderde urineproductie. Medisch gezien wordt het gedefinieerd als een urineproductie van minder dan 400 milliliter over een periode van 24 uur. Deze vermindering kan een indicator zijn van een aantal onderliggende aandoeningen, waaronder de nierfunctie en het vochtvolume in het lichaam.
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van oligurie?
Verschillende factoren kunnen bijdragen totoligurie. De meest voorkomende oorzaken zijn :
- Uitdroging: Lage vochtinname of overmatig verlies door zweten of ziekte kan het urinevolume verminderen.
- Nierfalen: verminderde nierfunctie door chronische of acute ziekte kan het vermogen van de nieren om bloed te filteren verminderen.
- Verstopping van de urinewegen: Verstoppingen door nierstenen of tumoren kunnen de urinestroom beperken.
- Medicatie: Bepaalde medicijnen, zoals diuretica, kunnen de urineproductie beïnvloeden.
Hoe wordt oligurie gediagnosticeerd?
De diagnose vanoligurie omvat over het algemeen :
- Urineonderzoek: om de urineconcentratie te beoordelen en afwijkingen op te sporen.
- Urineproductie meten: om de hoeveelheid geproduceerde urine over een periode van 24 uur te controleren.
- Bloedonderzoek: om de nierfunctie en elektrolytenniveaus te controleren.
- Medische beeldvorming: Met behulp van echografie of CT-scans worden de nieren en urinewegen onderzocht.
Welke behandelingen zijn er voor oligurie?
De behandeling vanoligurie hangt af van de onderliggende oorzaak. Aanpakken zijn onder andere:
- Rehydratie: Verhoogde vochtinname of toediening van intraveneuze vloeistoffen om uitdroging tegen te gaan.
- Medicatie: Gebruik van medicijnen om infecties te behandelen of de nierfunctie aan te passen.
- Chirurgie: Chirurgische ingreep om obstructies in de urinewegen te verwijderen.
Kan oligurie worden voorkomen?
Oligurie kan vaak worden voorkomen door voldoende te hydrateren en onderliggende medische aandoeningen te behandelen. Regelmatige controle van de nierfunctie is ook aan te raden, vooral bij mensen met een verhoogd risico.
Wat zijn de mogelijke complicaties van oligurie?
Alsoligurie onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstige complicaties, waaronder
- Ophoping van gifstoffen: verminderde afvoer van afvalstoffen kan het lichaam vergiftigen.
- Elektrolyten onbalans: verstoring van essentiële minerale niveaus, die verschillende lichaamsfuncties beïnvloeden.
- Nierfalen: progressieve verslechtering van de nierfunctie, waardoor dialyse nodig kan zijn.
Wat zijn de symptomen van oligurie?
Het belangrijkste symptoom vanoligurie is een duidelijke vermindering van de hoeveelheid urine die wordt uitgescheiden. Deze aandoening kan ook gepaard gaan met andere symptomen, zoals
- Toegenomenvermoeidheid en een gevoel van algemene zwakte.
- Zwelling (oedeem), vooral in de benen, door vochtophoping.
- Droge mond of overmatige dorst, vaak als gevolg van uitdroging.
- Veranderingen in de kleur van de urine, die donkerder en geconcentreerder kan worden.
Wat is het verschil tussen oligurie en anurie?
Hoeweloligurie enanurie allebei verwijzen naar een abnormaal lage urineproductie, verschillen ze in de mate van ernst:
- Oligurie verwijst naar een verminderde urineproductie, meestal minder dan 400 ml per dag.
- Anurie is een ernstigere aandoening die wordt gekenmerkt door een bijna volledige afwezigheid van urineproductie, vaak minder dan 50 ml per dag. Dit is meestal een teken van vergevorderd nierfalen of ernstige obstructie.
Kunnen kinderen oligurie krijgen? Wat zijn de specifieke risico's?
Kinderen kunnen, net als volwassenen, last hebben vanoligurie. Bij jongeren kan het vaak het gevolg zijn van uitdroging door ziekten die braken en diarree veroorzaken. Specifieke risico's bij kinderen zijn
- Sneller en duidelijkerelektrolytenonevenwicht, wat verschillende vitale functies kan beïnvloeden.
- Acuut nierfalen, vooral als oligurie niet snel wordt vastgesteld en behandeld.
- Groeiachterstand of andere ontwikkelingsproblemen die verband houden met ondervoeding of slecht beheer van lichaamsvloeistoffen.
Hoe beïnvloedt zwangerschap het risico op oligurie?
Tijdens de zwangerschap ondergaat het lichaam van een vrouw een aantal veranderingen die het risico opoligurie kunnen verhogen:
- Het toegenomen bloedvolume en de veranderingen in de vochthuishouding kunnen de druk op de nieren verhogen.
- Het toenemende gewicht van de baarmoeder kan de urinewegen samendrukken en de urinestroom verminderen.
- Aandoeningen die specifiek zijn voor de zwangerschap, zoals pre-eclampsie, kunnen ook de nierfunctie beïnvloeden en de urineproductie verminderen.
Welke aanvullende onderzoeken kunnen worden uitgevoerd om oligurie te beoordelen?
Naast de basistests zijn er nog andere onderzoeken die kunnen helpen bij het beoordelen en begrijpen van oligurie:
- Nierscintigrafie om de doorbloeding en nierfunctie in meer detail te beoordelen.
- Nierbiopsie, in sommige gevallen, om onderliggende nieraandoeningen op microscopisch niveau te identificeren.
- Echocardiogram om de hartfunctie te controleren, omdat een slechte hartfunctie de bloedstroom naar de nieren kan beïnvloeden.
- Meting van de centrale veneuze druk om het vochtvolume in het lichaam te bepalen en het vochtmanagement te sturen.
